Dwingende bepalingen WVV van toepassing 01.01.2020?

Vanaf 1 januari 2020 zullen al enkele dwingende bepalingen van toepassing worden op bestaande vzw’s, of je nu al je statuten hebt aangepast of niet. Dat betekent dat je een aantal bepalingen verplicht moet naleven, ook al staat er iets anders in je statuten.

Het WVV bevat geen limitatieve lijst met bepalingen die van dwingend recht zijn. Bij enkele bepalingen kunnen we het al dan niet dwingende karakter afleiden uit de bewoording (‘Niettegenstaande andersluidende (statutaire) bepaling’). Voor andere moeten we teruggrijpen naar de Memorie van Toelichting, die een niet-limitatieve lijst met voorbeelden van dwingende bepalingen bevat.

Hieronder lijsten we de voornaamste dwingende bepalingen voor vzw’s op.

Welke bepalingen?

• (De oprichting van een vzw kan sowieso sedert 1 mei 2019 enkel volgens de nieuwe regels dus alle bepalingen hieromtrent waren eigenlijk al in werking.)

• De algemene identificatie van de vzw : behalve de officiële naam + ‘vzw’ + adres moet nu ook vermeld worden op alle stukken van de vzw (akten, facturen, brieven, mails, website, aankondigingen, …)
  • het ondernemingsnummer
  • het woord ‘rechtspersonenregister’ of ‘RPR’
  • de rechtbank van de zetel (vb. Nederlandstalige Ondernemingsrechtbank Brussel)
  • de ev. website en het e-mailadres

• De algemene vergadering :
  • oproepingstermijn van min. 15 dagen (i.p.v. 8)
  • behalve leden ook bestuurders en in voorkomend geval commissarissen verplicht uitnodigen voor de av
  • bijkomende bevoegdheden die exclusief aan de algemene vergadering worden toegekend
  • bij uitsluiting van een lid : nieuwe aanwezigheidsvereiste van 2/3e van de leden
  • bij statutenwijziging : onthoudingen worden niet meegeteld
  • agenda van de av : punten buiten agenda kunnen niet worden behandeld op de av

• Omtrent het bestuur :
  • de verplichting om te werken met een vaste vertegenwoordiger als er een rechtspersoon-bestuurder in je bestuur zit
  • als je bestuur uit slechts 2 bestuurders bestaat : wegvallen van doorslaggevende stem (van vb. voorzitter)
  • externe vertegenwoordigingsbevoegdheid van de vzw kan niet langer op algemene wijze aan een niet-bestuurder worden toegekend : enkel aan bestuurders
  • belangenconflictregeling
  • de regels inzake bestuurdersaansprakelijkheid

• Omtrent het dagelijks bestuur :
  • als er gewerkt wordt met een dagelijks bestuur : bevoegdheid dagelijks bestuur is verruimd op grond van definitie in wet

Dit zijn dus bepalingen die sowieso al op je vzw van toepassing worden vanaf 1 januari 2020, ook al heb je nog niks gewijzigd aan je statuten. Met andere woorden moet je al deze zaken toch al toepassen, ook al staat er iets anders in je statuten!

Maar er is meer!

Daarnaast zijn er nog enkele zaken die eveneens vanaf 1 januari van toepassing zijn, tenzij dit in jullie bestaande statuten expliciet uitgesloten is:

• Het bestuur is bevoegd om de zetel te wijzigen
• De raad van bestuur kan schriftelijk besluiten (vb. via email een bestuursbeslissing nemen : sowieso enkel als het over unanieme beslissingen gaat)
• Het bestuur kan bij wegvallen van een bestuurder zelf al een nieuwe bestuurder coöpteren (die dan bij de volgende algemene vergadering moet worden goedgekeurd maar in tussentijd al kan meedraaien)

Omgekeerd zijn er zaken die vanaf 1 januari van toepassing zijn, maar enkel als dit in jullie statuten reeds expliciet voorzien zou zijn:

• Opmaak intern reglement
• Woonplaatskeuze bestuurders
• Volmachten tussen bestuurders

Aangezien er op 1 januari 2020 dus onvermijdelijk wel iéts wijzigt voor bestaande vzw’s en dit afhangt van wat er momenteel in je statuten staat, kan het interessant zijn om voor die datum al eens je statuten onder de loep te (laten) nemen. Op die manier weet je minstens voor de interne werking al waaraan je je moet houden.
De publicatie van de herwerkte statuten hoef je dan echter niet onmiddellijk te doen. Je kan wachten om dit te laten samenvallen met een bestuurderswissel en dit vb. gewoon aan de algemene vergadering voorleggen in het voorjaar.